Υποψηφιότητα από την Πρεσβεία της Χιλής

Με αφορμή την 500ή επέτειο από το ταξίδι του Hernando de Magallanes' trip around the world, the "Fundación Imagen de Chile" (στα αγγλικά: Chile's Image Foundation), η Πρεσβεία της Χιλής στην Ελλάδα διοργανώνει μια αναμνηστική εκδήλωση, στην οποία θα τιμηθούν εκείνοι που έχουν διακριθεί με καινοτόμα project από όλο τον κόσμο και αφορούν την Ανταρκτική. Καινοτόμοι που, όπως ο Magellan, έχουν αναπτύξει ένα νέο έργο χρησιμοποιώντας τη γνώση, την τεχνολογία και την επιστήμη για να επιτύχουν έναν στόχο που συνεπάγεται κάτι νέο.

Ο Ευάγγελος Καϊμακάμης MD, MSc, PhD. και πολύτιμο μέλος της Hellenic Polar Zones Society ορίζεται από την Πρεσβεία της Χιλής ως εκείνος που θα τιμηθεί και θα έχει την αναγνώριση της έρευνάς του στους τομείς των ψυχολογικών διαταραχών σε ακραία περιβάλλοντα, ως καινοτόμα δράση στο πεδίο της Ανταρκτικής.

Επιστημονική εξερεύνηση στην απομακρυσμένη βάση της Ανταρκτικής Concordia.

Σύντομο ιστορικό των σπουδών και της επιστημονικής του έρευνας

Ο Δρ. Καϊμακάμης σπούδασε Ιατρική στην Ιατρική Σχολή του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και συνέχισε τις σπουδές του με Μεταπτυχιακό στην Τεχνολογία Ιατρικής Έρευνας και Διδακτορικό στον ίδιο κλάδο στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Από τον Νοέμβριο του 2017 υπηρετεί ως Σύμβουλος Εντατικολόγος στο 1ο I.C.U. στο «Γ. Παπανικολάου» Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης, Ελλάδα.

Έχει συμμετάσχει σε πολλά ιατρικά ερευνητικά πρωτόκολλα, ιδιαίτερα στον τομέα της Ιατρικής Πληροφορικής και της Ανάλυσης Βιοσημάτων. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα περιλαμβάνουν αναπνευστική φυσιολογία, διαταραχή της αναπνοής ύπνου, αναπνοή σε ακραία περιβάλλοντα, οξεία νεφρική βλάβη, διατροφή σε βαρέως πάσχοντες και συστήματα υποστήριξης ιατρικών αποφάσεων.

Το 2009 επιλέχθηκε στους 45 τελικούς υποψηφίους για τη θέση των Ευρωπαίων αστροναυτών για τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Διαστήματος (ESA), όντας ο πρώτος Έλληνας πολίτης που έφτασε σε αυτό το επίπεδο. Η διαδικασία επιλογής περιλάμβανε πολλούς γύρους τεστ δεξιοτήτων, βασικές και προηγμένες επιστημονικές γνώσεις, ψυχολογικές και ιατρικές εξετάσεις και αξιολόγηση επικοινωνιακών δεξιοτήτων. Το 2013, ο ζήλος του για την εξερεύνηση του διαστήματος και την ανθρώπινη έρευνα σε ακραία περιβάλλοντα τον οδήγησε στην επιλογή του μεταξύ άλλων Ευρωπαίων επιστημόνων από την ESA και την αποστολή στην επιστημονική βάση Concordia της Ανταρκτικής για 11 μήνες για να μελετήσει τις επιπτώσεις του ακραίου περιβάλλοντος και του περιορισμού στο ανθρώπινο σώμα και νοητικές λειτουργίες. Ήταν ο πρώτος Έλληνας που πέρασε έναν χειμώνα στην παγωμένη ήπειρο της Ανταρκτικής.

Κατά τη διάρκεια της παραμονής του εκεί, διεξήγαγε 9 πρωτόκολλα βιοϊατρικής έρευνας πρωτοπορώντας στην έρευνα στους τομείς του ύπνου, των μεταβολικών, καρδιαγγειακών και ψυχολογικών διαταραχών σε υποξικά και απομονωμένα ακραία περιβάλλοντα. Πιο συγκεκριμένα, ένα μεγάλο έργο αναφερόταν σε μελέτες ύπνου κατά την περίοδο του χειμώνα, προκειμένου να διερευνηθούν οι διαταραχές ύπνου που προκαλούνται από την υποξία και η σχέση τους με τους κιρκάδιους ρυθμούς. Ένα άλλο σημαντικό εγχείρημα ήταν η μελέτη των βασικών μεταβολικών ρυθμών και των διακυμάνσεών τους κατά τη διάρκεια του χειμώνα και αυτό επινοήθηκε με τις ανάλογες ψυχολογικές διακυμάνσεις στη διάθεση και τα κίνητρα των εξερευνητών της Ανταρκτικής με την πάροδο του χρόνου. Επιπλέον, μικροβιολογικές δοκιμές μελέτησαν το φορτίο μικροβίων σε διαφορετικά εκτεθειμένα υλικά σε μια προσπάθεια να ανακαλύψουν υλικά ικανά να αντιστέκονται στα βακτήρια σε διαστημικές αποστολές ή σε αποστειρωμένα περιβάλλοντα στη Γη. Τέλος, οι ψηφιακοί εικονικοί βοηθοί χρησιμοποιήθηκαν για να καταγράψουν τις λεπτές παραλλαγές στη δυναμική της ομάδας και την προσωπική ψυχολογική κατάσταση κατά την περίοδο του εγκλεισμού.

Η βάση Concordia (συντεταγμένες: 75°05′59″S 123°19′56″E) θεωρείται το ιδανικό διαστημικό ανάλογο σε αυτόν τον πλανήτη λόγω του ακραίου περιβάλλοντος, του περιορισμού για τουλάχιστον 9 μήνες, του υψομέτρου του (3233 m) και του προκύπτουσα υποξία και το πολυεθνικό πλήρωμα. Οι βιοϊατρικές μελέτες που διεξάγονται εκεί βοηθούν τις διαστημικές υπηρεσίες να προσδιορίσουν τις βιοϊατρικές προκλήσεις κατά τη διάρκεια αποστολών σε άλλους πλανήτες και να επιλέξουν τα κατάλληλα αντίμετρα για φυσιολογικούς και ψυχολογικούς στρεσογόνους παράγοντες. Οι επιστήμονες που μένουν στη βάση για το χειμώνα πρέπει να αποδείξουν την επιστημονική τους αξία, την αυστηρότητα και την επιμονή καθώς και την πλήρη αφοσίωσή τους στην εκτέλεση επιστημονικής έρευνας υψηλού επιπέδου παρά το εχθρικό φυσικό περιβάλλον στο πιο απομακρυσμένο επιστημονικό φυλάκιο αυτού του πλανήτη.

Παράλληλα, όλες αυτές οι μελέτες που πραγματοποιήθηκαν στο ακραίο περιβάλλον της Ανταρκτικής βοηθούν τους επιστήμονες να οραματιστούν σε βάθος αναλύσεις φυσιολογίας για τους ανθρώπους στον πλανήτη μας, ειδικά στους τομείς της διαταραχής της αναπνοής στον ύπνο, των μεταβολικών ασθενειών, των καρδιαγγειακών παθήσεων και των ψυχολογικών διαταραχών που προκαλούνται από τον περιορισμό και το έντονο στρες.

Ο Δρ Καϊμακάμης συνεχίζει να δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον για την εξερεύνηση της Ανταρκτικής, ως μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Πολικών Ζωνών, ενώ εργάζεται με πλήρη απασχόληση ως Εντατικολόγος, διαδραματίζοντας ενεργό ρόλο στην καταπολέμηση της πανδημίας Covid-19, τόσο σε κλινικό όσο και σε ερευνητικό επίπεδο. Επί του παρόντος, είναι ένα από τα βασικά μέλη μιας ερευνητικής ομάδας που σχεδίασε ένα απομακρυσμένο σύστημα λήψης βιοσημάτων ακρόασης θώρακα από ασθενείς με Covid-19 σε κρίσιμη κατάσταση που νοσηλεύονται σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, χωρίς να εκτίθενται οι εργαζόμενοι στον τομέα της υγείας στο σχετικό ιικό φορτίο.

Μπορείτε να παρακολουθήσετε το βίντεο της Πρεσβείας της Χιλής εδώ: Awards

(με αγγλικούς υπότιτλους)